پخش زنده
امروز: -
گزارش مکتوب: احیای دشت قزوین نیازمند عزم دستگاه‌های متولی
پایدارسازی دشت قزوین اولویت بخش کشاورزی استان قزوین است.
به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای مرکز قزوین، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین می‌گوید: پایدارسازی دشت قزوین اولویت بخش کشاورزی است که باید توجه ویژه به آن شود.
محمد حسین عطایی می‌افزاید: اهمیت دشت قزوین بر کسی پوشیده نیست و نجات این دشت با ۴۷۰ هزار هکتار در دستور کار سازمان جهاد کشاورزی است که در همین راستا ساختار اداری و سازمانی برای احیای دشت قزوین ترسیم شده که امیدواریم شاهد رشد و توسعه این دشت باشیم.
بگفته عطایی دشت قزوین بنیانگذار کشاورزی مدرن در کشور است و باید آغاز کننده توسعه بخش کشاورزی هم باشد.
او به تامین امنیت غذایی و ضرورت آن اشاره می‌کند و می‌گوید: برای رسیدن به امنیت غذایی ۳ راهبرد وجود دارد که توسعه سطح زیر کشت که در این زمینه محدودیت وجود دارد، تغییرات در نوع و روش کشت (الگوی کشت) که جزو سیاست‌های اصلی وزارت متبوع است و در نهایت دانش بنیان سازی کشاورزی است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی معتقد است: استان قزوین ظرفیت مستعدی در اجرای طرح‌های مهم بخش کشاورزی دارد و در حال حاضر جزو استان‌های ۷ یا ۸ در کشور هستیک که توانسته ایم دهکده پردیس فن آوری و نوآوری کشاورزی و منابع طبیعی احداث و ایجاد کنیم.
*ضرورت ورود دانش‌بنیان‌ها به دشت قزوین
عطایی می‌گوید: در تلاشیم با کمک دانش‌بنیان‌ها، ضمن توسعه کشت‌های الگویی و کم آب‌بر برای افزایش بهره‌وری اقدام کنیم.
او می‌افزاید: دشت قزوین بهترین مکان برای ورود شرکت‌های دانش‌بنیان و فنآور برای اجرای طرح‌های نوین و هوشمندسازی است و باور داریم دشت قزوین بهترین ظرفیت را برای ورود شرکت‌های دانش‌بنیان دارد، لذا از تمامی شرکت‌های نوپا و فناور برای کمک به دشت قزوین دعوت می‌کنیم. همچنین به نظر می‌رسد طرح‌های نخبگانی شرکت‌های دانش‌بنیان با کمک مرکز تحقیقات جهاد کشاورزی نتایج خوبی داشته باشد.
جهاد کشاورزی در برخی حوزه‌های دانش‌بنیانی ازجمله آبیاری هوشمند و تجمیع اراضی عملکرد مطلوبی داشته و توسعه جدی این حوزه‌ها از برنامه‌هایی است که امسال دنبال می‌شود.
وی بابیان اینکه ایده‌های شرکت‌های دانش‌بنیان حتماً باید در عمل جوابگوی نیاز‌ها باشد، می‌افزاید: در استان برای نزدیک شدن به شرکت‌های دانش‌بنیان آمادگی داریم، اما فرآیند اداری آن طولانی ودست و- پاگیر است لذا باید دنبال روش‌های جدید در توسعه دانش‌بنیان باشیم.
عطایی می‌گوید: نجات آب دشت قزوین برای ما اهمیت زیادی دارد و از طرح‌های این عرصه استقبال می‌کنیم و ورود دانش‌بنیان‌ها را به این بخش ضرورت استان می‌دانیم. همچنین در تلاشیم باکمک دانش‌بنیان‌ها، ضمن توسعه کشت‌های الگویی و کم آب بر برای افزایش بهره‌وری هم اقدام کنیم.
* دشت قزوین؛ فرصتی سبز برای جهش تولید
طرح‌ها و برنامه‌های زیادی در بخش کشاورزی قزوین تدارک و به مرحله اجرا گذاشته شده که ارتقای بهره‌وری در منابع آب و خاک، پایداری و تقویت فعالیت‌های کشاورزی و رشد قابل توجه تولید محصولات در این استان را به ارمغان خواهد آورد.
استان قزوین با برخورداری از یک دشت حاصلخیز و همچنین زیرساخت‌های مناسب در بخش کشاورزی با وجود آنکه یک درصد خاک و مساحت کشور را دربرگرفته است، اما سالانه بین ۴ تا ۵ درصد محصولات کشاورزی کشور را تولید می‌کند.
این استان دارای ۴۷۰ هزار هکتار اراضی کشاورزی که بخش قابل توجهی از آن در دایره دشت قزوین قرار می‌گیرد، به گفته کارشناسان در صورت برنامه ریزی مناسب سالانه قادر به تامین غذای ۲۵ تا ۳۰ میلیون نفر است.
قزوین همچنین جز پنج استان کشور در تولید شیر و تخم مرغ و همچنین جزو سه استان برتر کشور در زمینه تولید محصولات مهم باغی انگور و زیتون به شمار می‌رود، بخش زیادی از محصولات کشاورزی قزوین علاوه بر تامین نیاز‌های غذایی مردم این دیار به تامین محصولات غذایی دیگر استانها نیز کمک می‌کند.
* اقدام عملی دولت سیزدهم برای احیای دشت قزوین
احیای دشت قزوین سالهاست که در دولت‌های مختلف مطرح و از ضرورت آن سخن گفته می‌شود.
تامین امنیت غذایی جوامع امروزه از وظایف مهم و دغدغه اصلی دولت‌ها و حاکمیت‌ها به شمار می‌رود و از اولویت‌های اساسی هر حکومتی محسوب می‌شود؛ که تحقق این مهم در گروه برنامه ریزی دست- اندرکاران است.
قزوین اگرچه بیشتر به عنوان یک استان صنعتی شناخته شده است، اما با برخورداری از دشت حاصلخیز در یک پهنه بیش از ۴۰۰ هزار هکتاری و با وجود ظرفیت‌های فراوان در بخش کشاورزی می‌تواند در حوزه تامین امنیت غذایی کشور بسیار بیشتر از ظرفیت‌های فعلی خود اثرگذار باشد.
در همین راستا توجه به دشت قزوین و احیای آن یکی از تاکیدات و دغدغه‌های مقام معظم رهبری در سفر ایشان به قزوین در سال ۸۲ بود.
در جریان سفر اقای رئیسی، رئیس جمهور در سال گذشته به قزوین هم، وی یکی از اولویت‌ها و نیاز‌های اساسی این استان را احیای دشت قزوین ذکر کرد و مصوبات راهگشایی نیز در این زمینه به تصویب رسید.
*اعتبارات سفر رئیس جمهور، نخستین گام برای احیای دشت قزوین
استاندار قزوین می‌گوید: سفر رئیس جمهور اعتبارات قابل توجهی به منظور تقویت و احیای دشت قزوین اختصاص یافت و شاهد برداشته شدن نخستین گام جدی و عملی در این خصوص خواهیم بود.
محمد مهدی اعلایی گفت: در جریان سفر رئیس جمهور به قزوین حدود ۲ هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان به بخش کشاورزی اختصاص یافت که از این رقم هزار و ۵۳۸ میلیارد تومان باید در بخش آب و خاک هزینه شود که بخش قابل توجهی از آن مربوط و متوجه دشت قزوین است.
استاندار قزوین با بیان اینکه بخش کشاورزی در استان دارای ۸۰ هزار بهره بردار است و ۱۳ درصد تولید ناخالص استان مربوط به این حوزه است، می‌افزاید: این رقم با توجه به ظرفیت‌های بالای کشاورزی قزوین قابل قبول نیست و باید ارتقا یابد که احیای دشت قزوین می‌تواند آنرا محقق کند.
* تبدیل دشت قزوین به منطقه ویژه کشاورزی
تبدیل دشت قزوین به منطقه ویژه کشاورزی یکی از ایده‌هایی است که می‌تواند به معنای واقعی موجب تحول در کشاورزی منطقه شده و به احیای دشت قزوین کمک کند، طرحی که وزارت جهاد کشاورزی به نمایندگی از دولت به طور جدی پیگیر آن است.
وزیر جهاد کشاورزی در سفر خود به قزوین، با اشاره به اهمیت دشت قزوین در حوزه کشاورزی و تولید محصولات استراتژیک از برنامه‌های ویژه این وزارتخانه برای تقویت و احیای دشت قزوین خبر داد ومی گوید: احیای دشت قزوین از مطالبات مقام معظم رهبری و رئیس جمهور است و توجه به این مساله یکی از اولویت‌های هم این وزارتخانه است.
سید جواد ساداتی نژاد افزود: دشت قزوین از استعداد‌های بالایی در زمینه کشاورزی برخورداراست و قصد داریم آنرا به همراه سه منطقه مستعد دیگر در کشور به یک منطقه ویژه کشاورزی تبدیل کنیم و با تسهیل در زمینه جذب سرمایه گذار در این دشت و تقویت زیرساخت‌ها شاهد تحول جدی در آن باشیم.
وزیر جهاد کشاورزی اضافه می‌کند: در این خصوص لایحه‌ای از سوی دولت تهیه و تنظیم و برای تصویب به مجلس شورای اسلامی ارسال می‌شود تا بتوانیم مناطق مستعد در بخش کشاورزی نظیر دشت قزوین را تقویت کرده و در زمینه تامین امنیت غذایی گام‌های جدی تری برداریم.
* احیای دشت قزوین نیازمند بازتعریف نقشه راه آن
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی قزوین هم می‌گوید: احیای دشت قزوین نیازمند بازتعریف نقشه راه آن است
علی راه انجام می‌افزاید: دشت قزوین از حیث خاک و حوزه‌های آبریز موجود در آن یک دشت بی نظیر در کشور برای فعالیت‌های کشاورزی است.
راه انجام اضافه می‌کند: دشت حاصلخیز قزوین از سابقه مطالعاتی طولانی نیز بهره‌مند بوده و در دهه ۴۰ موضوع مدیریت یکپارچه دشت عملیاتی شده است.
او می‌گوید: با تغییر و تحولات رخ داده طی این سال‌ها شاهد بیمار شدن دشت قزوین هستیم بطوری که اکنون با تهدیداتی نظیر فرونشست خاک، بیابانی شدن ۱۰ هزار هکتار از اراضی و کاهش سطح آب سفره‌های زیرزمینی در این محدوده روبه رو هستیم.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی می‌گوید: باید با استفاده از تجربیات گذشته و اتکا بر دانش روز و بهره گیری از توان مجموعه‌های تخصصی از جمله شرکت خدمات مهندسی آب و خاک، دشت قزوین را احیا و تقویت کنیم.
راه انجام با بیان اینکه فعالیت‌های کشاورزی در دشت قزوین را سال گذشته با ۳۰ درصد تخصیص آب پیش بردیم، می‌افزاید: بهبود راندمان مصرف آب در دشت قزوین از مباحث اصلی در احیای این دشت به شمار می‌رود.
* بازار آب برای مصرف بهینه منابع آبی
استاندار قزوین با اشاره به اینکه در حال تشکیل و راه اندازی بازار آب در استان قزوین و استفاده مطلوب‌تر از این نعمت خدادادی هستیم، می‌افزاید: مدیریت مصرف آب با توجه به تداوم خشکسالی‌ها و کم آبی ضروری است و از الزامات احیای دشت قزوین به شمار می‌رود.
محمد مهدی اعلایی اضافه می‌کند: ۸۸ درصد آب مصرفی در استان مربوط به بخش کشاورزی است، اما به اندازه‌ای که این بخش آب مصرف می‌کند درآمد و خروجی ندارد و باید این رویه اصلاح شود و میزان مصرف آب باید متناسب با ارزش افزوده‌ای که ایجاد می‌کند باشد.
اعلایی می‌افزاید: راه اندازی بازارآب، مصرف آنرا در بخش کشاورزی ساماندهی می‌کند و بدون شک با خود بهره وری و صرفه جویی در مصرف که از نیاز‌های مهم ما در حوزه زراعت و باغبانی و کشاورزی دانش بنیان است به همراه خواهد داشت.
* توسعه شهرک گلخانه‌ای یکی از راه‌های احیای دشت قزوین
یکی از راه‌های مهم کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی توسعه گلخانه هاست، تقویت این بخش بدون شک یکی از راه‌های جدی احیای دشت قزوین است چرا که موجب افزایش تولید در کنار کاهش مصرف آب می‌شود.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان قزوین در این خصوص با اشاره به مصوبه سفر رئیس جمهور برای توسعه ۵۰۰ هکتاری شهرک گلخانه‌ای نودهک تاکستان، می‌گوید: برای این منظور ۹۰ میلیارد تومان اختصاص یافته تا با آماده سازی اراضی، زمینه برای جذب سرمایه گذاران جدید فراهم شود.
محمد حسین عطایی می‌افزاید: با توسعه ۵۰۰ هکتاری شهرک گلخانه‌ای نودهک، این مکان به یکی از بزرگترین شهرک‌های گلخانه‌ای منطقه تبدیل می‌شود.
عطایی اضافه می‌کند: توسعه گلخانه‌ها در واقع یکی از برنامه‌های مهم برای احیای دشت قزوین است چرا که ضمن ارتقای کیفی و کمی تولید محصولات، به صرفه جویی آب نیز کمک خواهد کرد که این مهم در راس برنامه‌های مربوط به احیای دشت قزوین قرار دارد.
* اجرای سامانه نوین آبیاری در ۸۸۱ هکتار از اراضی
رئیس سازمان جهاد کشاورزی می‌گوید: تجهیز اراضی و باغات به سیستم نوین آبیاری یکی از را ههای مهم بهینه مصرف آب در بخش کشاورزی و در نتیجه از ضرورت‌های احیای دشت قزوین است.
وی می‌افزاید: در همین راستا ۸۸۱ هکتار از اراضی کشاورزی استان سال گذشته در قالب ۵۳ طرح اجرا و عملیاتی شد.
عطایی می‌افزاید: هم اکنون ۲ هزار و ۸۵۳ هکتار از اراضی کشاورزی استان هم برای تجهیز به سامانه نوین آبیاری در دست اجرا است که میانگین پیشرفت فیزیکی آن‌ها بالای ۶۰ درصد است.
تاکنون ۶۰ هزار هکتار از اراضی زرای و باغی استان به سیستم نوین آبیاری تجهیز شده است.
* مقابله با بیابانی شدن اراضی در دشت قزوین
رئیس سازمان جهاد کشاورزی می‌گوید: یکی دیگر از تهدیدات جدی دشت قزوین توسعه اراضی بیایانی و ایجاد ریزگرد‌ها ست و درجریان سفر رئیس جمهور ۲۰ میلیارد تومان برای مقابله با بیابانی شدن اراضی در این محدوده اختصاص یافت.
وی می‌افزاید: با استفاده از اعتبارات تعیین شده و با همکاری شرکت خدمات مهندسی آب و خاک کشاورزی کشور قصد داریم تا طرح جنگل کاری با استفاده از پساب‌های صنعتی و خانگی در مناطق بیابانی دشت را عملیاتی کنیم.
بگفته عطایی یکی دیگر از الزامات احیای دشت قزوین تکمیل رفع تداخلات اراضی و طرح حدنگاری است که در سفر رئیس جمهور به قزوین ۱۲۵ میلیارد تومان به منظور اجرای این طرح اختصاص یافت.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی اضافه می‌کند: اجرای الگوی کشت و استفاده از محصولات کم آب بر و جایگزینی آن‌ها با محصولات پرآب بر و پیگیری دریافت حقابه از سد شاهرود از دیگر پیگیری‌های در راستای احیای دشت قزوین و تقویت کشاورزی در استان به شمار می‌رود.
دشت قزوین پهنه‌ای به وسعت حدود ۴۷۰ هزار هکتار است که بسیاری از بخش‌های آن به دلیلی برخورداری از خاک مرغوب جزو اراضی کشاورزی درجه یک و بسیار مستعد برای کشاورزی محسوب می‌شود.
بخش کشاورزی در استان قزوین دارای ۸۰ هزار بهره بردار است که ۱۳ درصد تولید ناخالص استان مربوط به این بخش است.
اگرچه طرح احیای دشت قزوین به عنوان یک پروژه فرادستگاهی مطرح است و حداقل شش دستگاه از جمله شرکت آب منطقه‌ای متولی احیای آن هستند، اما مهم‌ترین رسالت و وظیفه در این خصوص بر دوش سازمان جهاد کشاورزی است.
این سازمان با اجرای درست سیاست‌ها و برنامه‌های تعیین شده و ابلاغی و پیگیری برای اجرای مصوبات سفر رییس جمهور می‌تواند با سرعت بیشتری احیا و تقویت دشت قزوین را کلید بزند.
دشت قزوین در سال ۵۴ به عنوان یکی از چهار دشت حاصلخیر برای توسعه کشاورزی کشور انتخاب شد که نشان گر قابلیت‌ها و توانمندی‌های آن برای تولید انواع محصولات است.
دشت قزوین همچنین به دلیل نزدیکی به تهران پایگاهی برای کمک به تامین امنیت غذایی پایتخت نشینان به حساب می‌آید و از این منظر نیز در میان دشت‌های کشور از اهمیت خاص و منحصر به فردی برخوردار است؛ لذا دستگاه‌های اجرایی به ویژه سازمان جهاد کشاورزی باید به طور مستمر پیگیر اجرای مصوبات سفر و سرعت بخشیدن به آن‌ها باشد تا عقب ماندگی‌ها در این بخش جبران شود و شاهد توسعه کشاورزی قزوین باشیم.
نگارنده: علی صفری الموتی
نظر شما